ΛΕΥΚΑΝΤΙ

Σε μία απάνεμη και εύφορη θέση, απέναντι από την Αυλίδα, ένας οικισμός και μια σειρά νεκροταφείων έριξαν άπλετο φως σε μία χρονολογική περίοδο που, ως τον εντοπισμό τους, αντιμετώπιζε την άγνοια και το σκοτάδι της ονομασίας της. Ο λόφος της Ξερόπολης έκρυβε στα σπλάχνα του έναν οικισμό με ευρήματα από τους Πρωτοελλαδικούς έως και τους Γεωμετρικούς χρόνους, ενώ η έρευνα και τα ευρήματα πέντε νεκροταφείων του 10ου αιώνα π.Χ. χάρισαν αδιάψευστες μαρτυρίες ευημερίας και πλούτου, καθώς και διαρκών επαφών και σχέσεων με την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου.
Αξιοσημείωτη είναι η παρουσία ενός μακρόστενου, αψιδωτού οικοδομήματος, με μνημειώδεις διαστάσεις, στο νεκροταφείο της Τούμπας, όπου ήρθαν στο φώς μία ανδρική και μία γυναικεία ταφή με πλούσια ευρήματα, μαζί με τέσσερα άλογα, φανερώνοντας τη μεγαλοπρέπεια ενός Ηρώου.